نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی فرنگی
جغد شب، به افرادی گفته میشود که دقیقاً برعکس افراد سحرخیز، ترجیح میدهند شبها دیرتر به رختخواب بروند و روزها دیرتر بیدار شوند. تصور رایج بر این است که جغدهای شب معمولاً شرایط سختی را متحمل میشوند، زیرا تحقیقات متعدد بیدارماندن تا دیروقت را با پیامدهایی مانند ضعف در سلامتی، خواب ناکافی و احساس شرم نسبی مرتبط میدانند. این شرم از آنجایی منشأ میگیرد که جغدهای شب، صبحها نمیتوانند مانند دیگر افراد عملکرد خوبی داشته باشند. و البته، در دنیایی که ساعتهای کاری عموماً به نفع افراد سحرخیز تنظیم میشوند، جغدهای شب احساس میکنند که با جامعه همسو نیستند.
اما در نهایت، دانشمندان برای افرادی که به هر دلیلی نمیتوانند یا نمیخواهند در ساعت معقولی به رختخواب بروند، خبر خوبی دارند. دانشمندان امپریال کالج لندن (ICL) دریافتهاند که عملکرد مغزی جغدهای شب، به طور چشمگیری بهتر از همتایان سحرخیز آنها است. بنابراین، اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که معتقدند روز واقعاً قبل از ساعت پنج بعدازظهر شروع نمیشود، این خبر خوب به شما اختصاص دارد.
رها وست، نویسندهی اصلی مطالعه از بخش جراحی و سرطان در امپریال کالج لندن، میگوید:
مطالعهی ما نشان داد بزرگسالانی که عصرها به طور طبیعی فعالتر هستند (به اصطلاح، عصرگرایان) نسبت به افرادی که «آدمهای صبح» هستند، در آزمونهای شناختی بهتر عمل میکنند. ساعتهای زیستی در عوض اینکه صرفاً ترجیح شخصی باشند، میتوانند بر عملکرد شناختی ما نیز تأثیر بگذارند.
مطالعات پیشین، ترجیح به دیرخوابیدن یا «عصرگرایی» را با پیامدهای مضر سلامتی، از جمله قرارگیری افراد در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دو و بیماری قلبی، مرتبط دانستهاند. جغدهای شب بیشتر از «آدمهای صبح» در معرض خطر مرگ زودرس قرار دارند. همچنین، بیدارماندن تا دیروقت حتی با افزایش نرخ ابتلا به اختلالات روانی و مشکلات عصبی مرتبط است.
مطالعات ژنتیکی نشان دادهاند که ترجیحدادن خواب صبح به خواب در شب یا برعکس، ارتباط نزدیکی با مولفههای جسمانی ما دارد. متغیرهای مختلف با ایجاد تغییر در ساعت بدن یا «ریتم شبانهروزی»، نقش مهمی را در زمان احساس نیاز به خواب ایفا میکنند. البته هنوز پژوهشهای بیشتری باید انجام شود، اما ما میدانیم که عملکرد جغد شب پیچیدهتر از آن است که فقط با انتخاب شخصی یا قدرت ارادهی فرد مدیریت شود.
اخیراً، ساعت بدن حتی با تکامل نیز گره خورده است. محققان با ارائهی نظریهی واچمن، اختلال کمتوجهی بیشفعالی (ADHD) و عصرگرایی را با یکدیگر مرتبط دانستهاند. تقریباً سهچهارم از مبتلایان به اختلال کمتوجهی بیشفعالی از مشکل خواب رنج میبرند.
منشأ مشکلات خواب ممکن است در تکامل ریشه داشته باشد و به جوامع شکارچی گردآورنده برسد
مبتلایان به اختلال کمتوجهی بیشفعالی، مشکلاتی از قبیل «مقاومت پیش از خواب» را گزارش میکنند و منشأ این مشکلات، ممکن است تا روزهایی که انسانها به عنوان جوامع شکارچی گردآورنده زندگی میکردند، ردیابی شود. زمانی که انسانها در گروههای شکارچی گردآورنده زندگی میکردند، ژنها و ریتمهای شبانهروزی با تغییر ساعت بدن انسان، باعث میشدند که گروه خاصی از افراد، شبها تا دیروقت بیدار بمانند و در مراقبت از قبایل، عملکرد فوقالعادهای ارائه دهند.
اما جغد شب بودن ممکن است مزایایی نیز داشته باشد. محققان در مطالعهی اخیر، دادههای بیش از ۲۶ هزار نفر از بانک اطلاعات پزشکی (بیوبانک) بریتانیا و عادات خواب آنها، از جمله مدتزمان و کیفیت خواب و همچنین، نحوهی عملکرد آنها در آزمونهای شناختی را بررسی کردند. شرکتکنندگان در مطالعه، خود را به عوان سحرخیز یا جغد شب معرفی کردند.
محققان پس از تطبیق عوامل سلامتی و سبک زندگی، مانند بیماریهای مزمن، استعمال دخانیات و مصرف الکل، دریافتند که جغدهای شب در یک گروه حدود ۱۳٫۵ درصد بیشتر از سحرخیزها و در گروهی دیگر، ۷٫۵ درصد امتیاز بیشتری کسب کردند.
علاوه بر این، سحرخیزها به طور مداوم در آزمونها نمرات پایینتری داشتند، حتی افرادی که ساعت بدن خود را «متوسط» یا جایی در وسط دو گروه توصیف کرده بودند، ۱۰٫۶ درصد و ۶٫۳ بهتر از افراد سحرخیز بودند. وست میگوید:
مهم است که توجه داشته باشید، نتایج بدین معنی نیست که همهی افراد سحرخیز، عملکرد شناختی بدتری دارند. یافتهها، منعکسکنندهی روندی کلی است که در آن، بیشتر افراد ممکن است به سمت بهبود عملکرد شناختی در عصر متمایل باشند. میتوان با تنظیم تدریجی زمان خواب، افزایش قرارگیری در معرض نور عصر و حفظ برنامهی خواب ثابت، عادات خواب طبیعی خود را تغییر داد. اما فرآیند تغییر کامل ساعت بدن از آدم صبح به عصرگرا، بسیار پیچیده است.
اما به نظر میرسد کلید یافتههای محققان، میزان خواب فرد در شب باشد که احتمالاً چندان تعجبآور نیست. محققان در یافتههای خود خاطرنشان کردند که بین هفت تا نه ساعت بستهبودن چشمها برای مغز، بهویژه در ارتباط با عملکرد حافظه و سرعت پردازش اطلاعات، بهترین حالت است. با این حال، آنها میگویند خوابیدن بیشتر از نه ساعت نیز در حقیقت، عملکرد ضعیف مغز را به همراه دارد.
خواب بیشتر از نه ساعت، عملکرد ضعیف مغز را به دنبال دارد
یکی دیگر از نتایج شگفتانگیز مطالعه، افرادی بودند که گزارش کردند از بیخوابی رنج میبرند؛ اما با وجود ناتوانی در خواب، افت قابلتوجهی در عملکرد مغزی این افراد مشاهده نشد. دانشمندان میگویند احتمال دخیلبودن عواملی مانند بیخوابی در یافتهها بسیار جزئی است و مطالعه، مدتزمان یا شدت بیخوابی را به عنوان عوامل دخیل در نتایج، در نظر نمیگیرد.
وست میگوید در حالی که درککردن و کنارآمدن با تمایلات طبیعی خواب ضروری است، به همان اندازه نیز مهم است که به یاد داشته باشید، میزان خواب باید کافی باشد، نباید خیلی طولانی و یا خیلی کوتاه باشد. این امر برای حفظ سلامتی مغز و نحوهی عملکرد آن در بهترین حالت، دارای اهمیت بسیاری است.
در نتیجه، یافتههای محققان برای جغدهای شب بدین معناست که بیدارماندن تا دیروقت ممکن است برای عملکرد مغز، بهتر از زود بیدارشدن باشد. اما عملکرد مناسب فقط زمانی به دست میآید که بتوانید به بازهی مناسب خواب هفت تا نه ساعته برسید. البته، مدتزمان خواب نیز به دلیل وجود عوامل خارجی مانند تعهدات کاری و خانوادگی، میتواند چالشبرانگیز باشد.
دسته بندی مطالب
فرنگی