نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی فرنگی
به نقل از گروهی به رهبری بیدونگ ژانگ، دانشمند سیارهای دانشگاه لسآنجلس کالیفرنیا، ترکیب سیارکها در بخش خارجی منظومهی شمسی مستلزم وجود ابری از ماده به شکل دونات بوده است، نه صرفا مجموعهای از حلقههای هممرکز در دیسک مسطح. این یافته نشان میدهد منظومهی شمسی در اولین مراحل شکلگیری، حلقوی بوده است.
شهابسنگهای آهنی مورد بحث، تودههایی از سنگ هستند که از بخش خارجی منظومهی شمسی به زمین راه یافتهاند. این اجرام نسبت به شهابسنگهای بخش داخلی، مقدار بیشتری فلز دارند. این فلزها عبارتاند از پلاتین و ایریدیوم که تشکیل آنها فقط در محیطی بسیار داغ مثل مجاورت ستارهی درحال تولد امکانپذیر است.
درنتیجه، هرچند آن شهابسنگهای آهنی از بخش بیرونی منظومه شمسی به زمین راه یافتهاند، باید در نزدیکی خورشید شکل گرفته و با گسترش دیسک پیشسیارهای به بخشهای بیرونیتر منتقل شده باشند. بااینحال، براساس مدلسازی ژآنگ و همکارانش، این اجرام آهنی نمیتوانستند از میان شکافهای دیسک پیشسیارهای حرکت کنند.
براساس محاسبات، درصورتیکه ساختار پیشسیارهای حلقوی بوده باشد، مهاجرت شهابسنگها بسیار آسانتر بوده است. بهاینترتیب اجرام غنی از فلز به سمت بخشهای بیرونیتر منظومهی شمسی حرکت کردهاند. سپس با سرد شدن دیسک و آغاز شکلگیری سیارهها، ناتوانی سنگها برای حرکت از میان شکافهای داخل دیسک مانند حصاری مؤثر عمل کرده و آنها را از مهاجرت مجدد به سمت خورشید باز داشته است. ژانگ میگوید:
با شکلگیری سیارهی مشتری، احتمالا شکافی فیزیکی ایجاد شده است که فلزهای ایریدیوم و پلاتین در بخش خارجی دیسک را به دام انداخته و مانع از سقوط آنها به سمت خورشید شده است. این فلزها بعدا به سیارکهایی پیوستند که در دیسک خارجی شکل گرفتند. این یافته نشان میدهد چرا شهابسنگهای نوع کندریت کربندار و کربندار در دیسک خارجی شکل گرفتند و دارای مقدار بیشتری ایریدیوم و پلاتین نسبت به همتایانشان در دیسک داخلی هستند.
مقاله پژوهشگران در Proceedings of the national Academy of Science منتشر شده است.
دسته بندی مطالب
فرنگی