برای انسانهای اولیهی آند که بین ۹۰۰۰ تا ۶۵۰۰ سال پیش زندگی میکردهاند، شواهدی از شکار پستاندارهای بزرگ برای تأمین بخشی از غذایشان وجود دارد؛ اما تجزیهوتحلیل جدید از ترکیب ایزوتوپی استخوانهای انسان نشان میدهد که غذاهای گیاهی بخش عمدهای از رژیمهای غذایی این افراد را تشکیل میداد و گوشت نقش فرعی را داشت.
افزون بر این، بقایای گیاهان سوخته از محوطهها و الگوهای متمایز سایش دندانی در دندانهای پیشین فوقانی انسانها نشان میدهند که گیاهان رشدیافته در زیر زمین، مثل سیبزمینی احتمالا از منابع غذایی اصلی آنها به شمار میرفتند.
ترکیب روشهای شیمی ایزوتوپی، گیاهباستانشناسی و باستانجانورشناسی، شفافترین و دقیقترین چشمانداز از رژیمهای غذایی اولیهی آندی را ارائه میدهند. این یافتهها درک ما از اولین اقتصادهای خوراکجو و مسیر منتهی به اقتصاد کشاورزی در ارتفاعات آند را بهروزرسانی میکنند.
پژوهشگران چند دانشگاه آمریکایی دیگر نیز به هاس پیوستند. دانشجویان کارشناسی فرصت داشتند تا در طول حفاریهای اولیهی ۲۰۱۸ در محوطهی دفن ویلامایا پاتشا، بررسیهای خود را انجام دهند. جنیفر چن، دانشجوی دکترای انسانشناسی، میگوید:
غذا یکی از مؤلفههای مهم و ضروری برای بقا بهویژه در محیطهای مرتفعی مثل آند به شمار میرود. چارچوبهای باستانی زیادی برای شکارچی، گردآورندهها یا خوراکجوها ارائه شدهاند که بیشتر متمرکز بر رژیمهای گوشتی و شکار هستند؛ اما در این پژوهش متوجه شدیم شکارچیَ گردآورندگان اولیه در آند غالبا غذاهای گیاهی را مصرف میکردند.
باستانشناسها اکنون به لطف ابزارهایی که برای درک رژیمهای غذایی انسان اولیه دراختیار دارند، به نتایجی دست یافتهاند که دور از انتظار است. این مطالعهی موردی برای اولین بار نشان میدهد که اقتصادهای اولیهی انسانی حداقل در بخشی از جهان، متمرکز بر گیاهان بوده است.
هاس میگوید با توجه به سوگیریهای باستانشناسی که از مدتها پیش باستانشناسان را گمراه کردهاند، این احتمال وجود دارد که پژوهشهای ایزوتوپی آینده در دیگر بخشهای جهان به شکل مشابهی خطای پژوهشگران را نشان دهند.