فقط معجزه می‌تواند فضاپیمای وویجر ۱ را نجات دهد

وویجر ۱ هنوز زنده است و با بیش از ۲۴ میلیارد کیلومتر فاصله از زمین، در اعماق کیهان پیشروی می‌کند. بااین‌حال، مشکلی کامپیوتری مانع از آن شده است که تیم ماموریت روی زمین بتواند اطلاعات بیشتری از وضعیت یکی از قدیمی‌ترین فضاپیماهای ناسا به‌دست آورد.

نقص کامپیوتری در ۱۴ نوامبر رخ داد و بر توانایی وویجر ۱ در ارسال داده‌های دورسنجی، مانند اندازه‌گیری‌های ابزارهای علمی فضاپیما یا اطلاعات مهندسی اولیه درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد کاوشگر تاثیر گذاشت. درنتیجه، تیم ماموریت اکنون از پارامترهای اصلی مربوط به سامانه‌های پیش‌رانش، برق یا کنترل فضاپیما اطلاعی ندارد.

سوزان داد، مدیر پروژه وویجر در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا (JPL)، در مصاحبه با ارزتکنیکا گفت: «اگر ارتباط با وویجر ۱ را بازیابی کنیم، بزرگ‌ترین معجزه رقم خواهد خورد. قطعا تسلیم نشده‌ایم. وظایف دیگری وجود دارد که می‌توانیم امتحان کنیم؛ اما این جدی‌ترین کار از زمانی است که مدیر پروژه بوده‌ام.»

وویجر ۲ که ۱۶ روز قبل از وویجر ۱ در سال ۱۹۷۷ پرتاب شد، به اندازه‌ی دوقلویش از ما دور نیست. این فضاپیما مسیر کم‌شتاب‌تری را در منظومه شمسی پیمود و از کنار مشتری، زحل، اورانوس و نپتون عبور کرد؛ درحالی‌که وویجر ۱ در هنگام رویارویی با زحل سرعت گرفت تا فضاپیمای همزاد خود را پشت سر بگذارد.

در چند دهه‌ی گذشته، ناسا ابزارهای وویجر را به مطالعه‌ی پرتوهای کیهانی، میدان مغناطیسی و محیط پلاسما در فضای میان ستاره‌ای اختصاص داده و دوربین‌های فضاپیماها را خاموش کرده است. هردو کاوشگر از محدوده‌ی هلیوپاز فراتر رفته‌اند؛ جایی که جریان ذرات ساطع‌شده از خورشید با محیط میان‌ستاره‌ای مواجه می‌شود.

درحال‌حاضر، هیچ فضاپیمای عملیاتی دیگری وجود ندارد که فضای میان‌ستاره‌ای را کاوش کند. کاوشگر نیوهورایزنز ناسا که در سال ۲۰۱۵ از کنار پلوتون گذر کرد، در مسیر رسیدن به محیط میان ستارگان قرار دارد؛ اما تا پیش از دهه‌ی ۲۰۴۰ وارد آنجا نخواهد شد.

تازه‌ترین مشکل وویجر ۱ در زیرسیستم داده‌های پرواز (FDS) نهفته است که یکی از سه کامپیوتر موجود در فضاپیما در کنار کامپیوتر مرکزی برای فرماندهی و کنترل است. کامپیوتر دیگر، بر کنترل موقعیت و جهت‌گیری فضاپیما نظارت می‌کند.

زیرسیستم داده‌های پرواز مسئول جمع‌آوری داده‌های علمی و مهندسی از شبکه‌ی حسگرهای فضاپیما و سپس ترکیب اطلاعات در یک بسته داده‌ی واحد در کد باینری (مجموعه‌ای از صفر و یک) است. سپس قطعه‌ی جداگانه‌ای به نام واحد مدولاسیون تله‌متری، بسته داده را از طریق آنتن بشقابی ۳٫۷ متری وویجر به زمین می‌فرستد.

به‌گفته‌ی ناسا، در ماه نوامبر بسته‌های داده‌ی ارسا‌ل‌شده توسط وویجر ۱، الگویی تکرارشونده و بی‌معنی از صفر و یک‌ را آشکار کردند. مهندسان JPL سه ماه گذشته را صرف تشخیص علت مشکل کردند و اکنون داد می‌گوید تیم مهندسی با اطمینان ۹۹٫۹ درصد می‌تواند بگوید که مشکل از FDS است. به‌نظر می‌رسد کامپیوتر وویجر در «فریم‌بندی» داده‌ها دچار مشکل است.