البته عدد یادشده ثابت نیست. پژوهشگرها سالانه ۱۴ هزار تا ۱۸ هزار گونهی جانوری جدید را توصیف میکنند. در سال ۲۰۱۱، کامیلو مورا، زیستجغرافیدان دانشگاه هاوایی و همکارانش، تعداد کل گونههای یوکاریوتی روی زمین را تخمین زدند. آنها به تعداد نهایی ۸٫۷ میلیون رسیدند که ۷٫۷ میلیون آنها، جانوران بودند. نیمی از این مقدار حشرهها بودند که بسیار شگفتآور است. این مقاله بسیار تأثیرگذار بود و هنوز ارجاعهای زیادی به آن داده میشود.
اما برای محاسبهی تعداد کل گونههایی که تاکنون زیستهاند به نگاهی عمیقتر به گذشته و سوابق فسیلی نیاز داریم که چالشهای خود را دارد. حیات در حدود ۳٫۷ میلیارد سال پیش روی زمین ظاهر شد، اما اولین جانوران زنده در واقع سلولهای سادهی زیستی بودند؛ ۱٫۴ میلیارد سال بعد هم حیات چندسلولی روی زمین رشد کرد. حیوانات احتمالا در حدود ۸۰۰ میلیون سال پیش به تکامل رسیدند.
تعداد اندکی از جانوران اولیه در سوابق فسیلی حفظ شدهاند. دلیل کمبود شواهد فسیلی این است که گونههایی با بدنهای نرم به ندرت در سوابق فسیلی حفظ میشوند و حتی گونههای سخت و مقاوم هم تحت شرایط خاص فسیل میشوند. علاوه بر این، تکتونیکهای صفحهای به آرامی و به صورت پیوسته روی زمین میخزند و آثار قدیمی، استخوانها و سنگها را پاک میکنند.
براساس برآورد استاندارد، ۹۹٫۹ درصد از گونههایی که تاکنون روی زمین زیستهاند، منقرض شدهاند، اما این تخمینی خام است. با این فرض که این تخمین صحیح باشد، باید ۷٫۷ میلیون را در ۱۰۰ درصد ضرب کنیم و به این ترتیب تعداد کل گونههای جانوری به ۷۷۰ میلیون میرسد؛ اما چگونه میتوان تعداد کل گونههای جانوری را که تاکنون روی زمین زندگی کردهاند، محاسبه کرد؟ این عدد قطعا بهطرز تکاندهنده عظیم خواهد بود.
سیارهی زمین خانهی ۸ میلیارد انسان است. در این میان تعداد پستانداران به ۱۳۰ میلیارد، پرندگان ۴۲۸ میلیارد، ماهیها ۳٫۵ تریلیون و تعداد حشرات به ۱۰ کوینتیلیون میرسد (عدد یک با ۱۸ صفر).
اگر فرض کنیم که فراوانی فعلی در کل تاریخ ثابت بوده است، میتوان با استفاده از نسبتهای نسبی ۷٫۷ میلیون گونهی موجود، به نتیجه رسید. برای مثال اگر در حال حاضر ۳٫۸۵ میلیون گونهی حشره روی سیارهی زمین وجود داشته باشد، تعداد گونههای گذشته برابر است با ۳۸۵ میلیون و برای به دست آوردن تعداد کل باید این عدد را در ۱۰ کوینتیلیون ضرب کرد که عدد ۲۷^۱۰*۳٫۸۵ حشره به دست میآید.
از آنجا که حشرات بسیار فراگیر هستند، مقدار به دستآمده فوق چندان هم دور از ذهن نیست. میتوان تخمین زد که تعداد دیگر بندپاها، بیمهرگان و مهرهدارانی که روی زمین زیستهاند برابر است با: ۲۷^۱۰*۴٫۵.
با اینحال چرا باید دردسر محاسبهی تعداد کل جانورانی که روی زمین زندگی کردهاند را به جان بخریم؟ به بیان ساده، دانشمندان برای درک تنوع زیستی پایه و نوسانهای آن به این آمار نیاز دارند. به دلیل شرایطی مثل تغییرات اقلیمی، جنگلزدایی، آلودگی و دیگر معیارها، زمین در جهت انقراض جمعی حرکت میکند و برای درک دامنهی بحران فعلی باید نرخ پیشینی انقراض را بدانیم. صدها گونه در حال حاضر وجود دارند که در حال ناپدید شدند هستند و متأسفانه هنوز شانس این را نداریم که به ماهیتشان پی ببریم.